De oudere duiker
DUIKEN – EEN SPORT VOOR OUDERE CONNAISSEURS

Tegenwoordig zijn er meer duikers op hogere leeftijd. Ze willen graag van hun actieve tijd als duiker zo intensief mogelijk genieten.
Hun goed gekozen duiklocaties brengt ze vaak gedurende langere tijd naar de tropen en de subtropen. Er zijn ook meer duikers op hogere leeftijd en niet alleen op duikcruises. We weten dat oudere duikers vaak meer op zoek zijn naar plezier dan naar avontuur. Ze duiken ook veiliger want ze zijn voorzichtiger en meestal heel ervaren. Ze zijn ook meer bereid om verantwoord te handelen en beperkingen te aanvaarden betreffende hun duikactiviteiten in geval van fysieke beperkingen.

Leeftijd gerelateerde fysieke beperkingen

Bij het ouder worden, kunnen er meer chronische ziektes ontstaan die vaak tot permanente medicatie leiden. De medicijnen moeten samen kunnen gaan met duiken. Dit geldt ook voor medische hulp en steunmiddelen zoals pacemakers.
Dit vergt advies van een duikarts. Bij duikmedische controles moeten de typische leeftijd gerelateerde beperkingen erbij in ogenschouw genomen worden.

  • Verminderde fysieke fitness
  • Verminderde kracht en uithoudingsvermogen
  • Veranderde longfunctie
  • Langere reactietijden
  • Verminderde weerstand tegen koude

Het onderwater gaan zelf kan al bepaalde, fysieke reacties oproepen. Dit kan een ongunstig effect hebben, vooral op oudere duikers.

  • Vocht verplaatsing naar de lichaamskern
  • Samentrekken van de bloedvaten in de huid
  • Significante toename van urine uitscheiding

Significante toename van urine uitscheiding Deze onderdompelingseffecten zijn vooral riskant voor het cardiovasculaire systeem. De vochtverplaatsing naar de lichaamskern dwingt het hart om plotseling harder te pompen. Als de huidcirculatie ook verminderd is, moet het hart zelfs een nog grotere weerstand overwinnen. Mogelijke directe gevolgen zijn:.

Possible direct consequences are:

  • acute hoge bloeddruk
  • circulatieproblemen van het hart
  • het triggeren van hartritmestoornissen
  • acute ademnood

Niet alleen kan een reeds bestaande hartkwaal tot ernstige gezondheidssituaties - in of onder water – leiden, maar er is ook een groter risico op verdrinking en op een plotselinge hartstilstand.

De belasting van het onderwater zwemmen is verrassend hoog. Dit is het gevolg van de diepte afhankelijke toegenomen gasdichtheid. De veranderingen in de ademhalingsmechanismen maken het mogelijk dat reeds bestaande gezondheidsbeperkingen van de ademhalingsorganen zich plotseling manifesteren. Zelfs bij ervaren duikers gaat er meestal minder dat 5% van de lichaamsenergie naar het zwemmen. De beperkende factor is het ademhalingsmechanisme. Dit kan bij overmatige inspanning snel uit de hand lopen.
Tijdens de medische controle van oudere duikers zal de duikarts die de keuring uitvoert zich daarom vooral richten op de functie diagnose van zowel het cardiovasculaire als van het respiratoire systeem en zal daarbij de fysieke inspanningscapaciteit en uithoudingsvermogen beoordelen na het controleren van het spier- en skeletsysteem. Het doel is een diepgaand advies te geven betreffende de voorwaarden waaronder een duiker met leeftijdsgerelateerde beperkingen nog steeds veilig kan duiken.
ADVIES VOOR VEILIG DUIKEN OP EEN GEVORDERDE LEEFTIJD
VERGROOT JE VEILIGHEIDSMARGE
  • kies kortere en ondiepere duiken
  • respecteer veiligheidstops en gebruik langzame stijgsnelheden
  • beperk herhalingsduiken
  • gebruik Nitrox in plaats van lucht als ademgas
BEHOUD JE INSPANNINGSTOLERANTIE

Doe geschikte aan de leeftijd aangepaste sportactiviteiten met de focus op uithouding en spierkracht

VERMIJD UITDROGING

Voldoende hydratatie voor het duiken.
TIP: voldoende speeksel is een teken van vochtbalans.

VERMINDER DE BELASTING
  • Ga niet opzettelijk tot het uiterste van de limieten van je fysieke prestaties
  • Vermijd stress door ontspannen te duiken
VERMIJD IN HET WATER SPRINGEN
Glijd het water in om de acute onderdompelingseffecten zo klein mogelijk te maken
ZORG VOOR EEN OPTIMALE BESCHERMING TEGEN KOUDE
De individuele bescherming tegen de kou moet zo zijn dat zelfs een beetje afkoelen vermeden wordt
ANTWOORDEN OP FAQS VAN OUDERE DUIKERS
OP WELKE LEEFTIJD ZOU IK MINDER MOETEN GAAN DUIKEN?

Dit is meer afhankelijk van de biologische dan van de werkelijke leeftijd.
Vanaf een leeftijd van 40 zou de jaarlijkse medische keuring rekening moeten houden met mogelijke leeftijdsverschijnselen en zelfs nog diepgaander moeten zijn na de leeftijd van 55.

WANNEER ZOU IK MOETEN STOPPEN MET DUIKEN?

Je lichaam laat je dat weten. De werkelijke leeftijd is niet bepalend.
Als het gaat om de gezondheid is de tijd voor heroverweging gekomen als het lichaam zijn eigen signalen afgeeft dat duiken inspannend aanvoelt of dat het verblijf onderwater onplezierig voelt.

ZIJN OUDERE DUIKERS GEVOELIGER VOOR DECOMPRESSIEZIEKTE?

Niet noodzakelijkerwijs. Maar ze kunnen het risico van decompressieongeval beduidend verminderen door een goede hydratatie voor het duiken.
Veranderingen in de longen op een hogere leeftijd vergroten theoretisch het risico. Dit risico kan gereduceerd worden door langzaam op te stijgen en door gebruik te maken van veiligheidstops.